Ráy Gai hay còn gọi là chóc gai, tên khoa học là Lasia Spinosa Thwaiters, thuộc họ Ráy (Araceae). Là cây thảo có thân rễ và cuống lá đều có gai. Từ xưa đã lưu truyền công dụng của ráy gai rất tốt cho chữa nhiều bệnh. Vì theo y học cổ truyền, ráy gai có vị cay, tính ấm, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, trừ đờm, bình suyễn. Dùng trị các chứng bệnh về gan vàng da, tê buốt bàn chân, đau lưng, mỏi gối…
Tên gọi khác: Chóc gai, hải vu, dã vu, sơn thục gai hay cây móp (Nam bộ), cây gừa.
Tên khoa học: Lasia spinosa Thwaites
Họ: Ráy (Araceae)
1. Đặc điểm mô tả cây ráy gai
- Ráy gai là loại thân mềm, cây nhỏ, thân rễ nằm ngang cao từ 0,3-1,4m có thể dài đến 5m nhưng phía dưới bò, trên đứng
- Dưới đất có thân rễ hình cầu sau phát triển dần thành củ dài, có nhiều đốt ngắn
- Cuống lá dài, có nhiều gai, lá mọc thẳng từ thân rễ.
- Lá non hình mũi tên, lá già xẻ lông chim, mép nguyên. Lá to hình tim dài 10 cm đến 50cm, rộng 8-45 cm
- Mùa hoa quả vào tháng 3 – 4 hằng năm;
- Cụm hoa là một bông hoa nang, hoa cái ở gốc, hoa đực ở trên.
- Quả mọng.
- Thân rễ ráy gai được thu hái vào mùa đông.
- Người ta đào rễ về rửa sạch, thái mỏng phơi hay sấy khô.
- Đây là loại cây mọc hoang khắp nơi ở những vùng ẩm ướt, trên có tán che như ruộng nước, bờ ao, ven suối.
2. Phân bố cây ráy gai
Cây mọc hoang ở vùng đất ẩm ướt, bên trên có tán che như: ruộng nước, bãi lầy, bờ ao, ven suối. Người ta tìm thấy cây Ráy gai ở nhiều nước thuộc khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới như Ấn Độ. Malaysia, Thái Lan, Việt Nam, Lào, Trung Quốc, Campuchia…
3. Tính vị, công năng
Rễ cây có tính ấm, vị cay có tác dụng tán ứ tiêu đờm, thanh nhiệt, giải độc, bình suyễn
4. Công dụng:
Ở Trung Quốc, Malaysia người ta lấy cây ráy gai để chữa bệnh nước tiểu vàng đậm, ho. Người Indonesia thì dùng loại cây này cho bà đẻ, chữ các cơn đau thắt.
Tại Việt Nam. Ráy gai thường được dân gian dùng trong việc điều trị các bệnh :
- Vàng da, viêm gan, suy gan.
- Cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể sau khi bị sốt rét.
- Chữa các hiện tượng chân tê buốt, lưng gối đau nhức.
- Tiêu đờm, thanh nhiệt, giải độc.
5. Những điều cần lưu ý khi dùng Ráy gai trị bệnh
Trong quá trình dùng Ráy gai chữa bệnh, cần lưu ý một số điều sau đây:
- Ráy gai có hình dáng, màu sắc khá giống vị thuốc thổ phục linh nên cần lưu ý phân biệt, tránh nhầm lẫn.
- Tránh nhầm lẫn Ráy gai với một số loại cây thuộc họ ráy như ráy leo (ráy leo lá rách), cây ráy dại (dã vu), cây củ chóc (bán hạ nam).
Trên đây là một số thông tin về cây Ráy gai. Tham khảo ý kiến chuyên gia nếu muốn biết thêm thông tin chi tiết. Mọi trường hợp không hiểu cách sử dụng cũng như dùng không đúng cách đều có thể tăng nguy cơ mắc phải tác dụng phụ.
