Tam thất từ lâu đã được biết đến là thảo dược quý, mang đến tác dụng cho sức khỏe. Tuy nhiên đặc điểm, công dụng và cách dùng như thế nào để mang lại hiệu quả thì không phải ai cũng biết. Bài viết dưới đây chúng tôi sẽ đưa đến cho bạn các thông tin chi tiết về cây Tam thất.

1. Đặc điểm mô tả của cây Tam Thất

Cây tam thất là một loại cỏ nhỏ, sống lâu năm. Lá mọc vòng từ 3–4 lá một, cuống dài 3–6cm, mỗi cuống lá có từ 3–7 lá chét hình mác dài, mép lá có răng cưa nhỏ. Cụm hoa mọc thành tán đơn ở ngọn thân, hoa màu lục vàng nhạt. Quả mọng, hình cầu dẹt, khi chín có màu đỏ, hạt màu trắng. Mùa hoa vào tháng 5–7, mùa quả từ tháng 8–10.

Tam thất là cây thảo đặc biệt ưa bóng và ưa ẩm mát, mọc ở vùng núi cao trên 1.500m. Mùa đông, nhiệt độ xuống dưới 0ºC nhưng phần thân rễ của tam thất vẫn tồn tại.

2. Bộ phận thường được sử dụng

Tam thất thường được sử dụng rễ, thu hái từ trước khi ra hoa. Sau khi thu về thì rửa sạch, phơi hoặc sấy khô, rồi phân loại thành rễ củ, rễ nhánh và thân rễ.

Hoa Tam Thất cũng được sử dụng nhiều trong pha chế đồ uống…

3. Thành phần hóa học của cây 

Tam thất bắc chứa nhiều nhóm thành phần hóa học, chủ yếu là saponin (4,42–12%), thuộc kiểu protopanaxadiol.

Nhiều ginsenoside như Rb1, Rb2, Rb3 Rc, Rd, Re, Rg1, Rg2-Rh1 và glucose ginsenoside được phân lập từ toàn cây tam thất.

Tam thất có tinh dầu ở rễ (trong đó có α-guaien, β-guaien và octadecan). Ngoài ra còn có flavonoid, phytosterol (β-sitosterol, stigmasterol, daucosterol), polysaccharide (arabinogalactan: sanchinan A), muối vô cơ.

4. Tính vị, công năng

Tam thất có vị ngọt đắng, tính ôn giúp chỉ huyết, tiêu thũng, tán ứ, bồi bổ cơ thể.

5. Tác dụng của cây Tam Thất

Rễ củ Tam thất được chứng minh có những tác dụng dược lý rất phong phú, chẳng hạn như:

  • Tác dụng tăng lực (được thử nghiệm trên động vật như chuột, ếch)
  • Giãn mạch ngoại biên và không ảnh hưởng đến huyết áp và hệ thần kinh trung ương
  • Điều hòa miễn dịch, kích thích chuyển dạng lympho bào ở mức độ nhẹ
  • Kích thích tâm thần, chống trầm uất
  • Có tác dụng tiêu máu tốt trong điều trị nhãn khoa
  • Tăng lưu lượng máu động mạch vành
  • Panacrin có tác dụng hạn chế sự di căn của tế bào ung thư

Trong y học cổ truyền, củ Tam Thất bắc có vị đắng, ngọt, tính ấm, quy vào các kinh can, thận và có tác dụng hoạt huyết, bổ huyết, cầm máu, tiêu ứ huyết, tiêu sưng, giảm đau.

Tác dụng của Tam thất còn dùng để chữa thổ huyết, ho ra máu, chảy máu cam, băng huyết, rong kinh sau khi sinh, huyết hôi không ra, ứ trệ đau bụng kiết lỵ ra máu, đi tiểu ra máu. Hơn nữa, cây tam thất có tác dụng hoạt huyết, làm tan ứ huyết, chữa sưng tấy, thiếu máu người mệt mỏi, hoa mắt, ít ngủ, vết thương chảy máu.

Trong y học cổ truyền Ấn Độ, cây Tam thất là thuốc bổ và làm tăng khả năng thích nghi của cơ thể.

Cây Tam Thất là cây thuốc quý có nhiều tác dụng trong Y học. Theo dõi Thăng Long Đạo Quán để tìm hiểu nhiều hơn về các cây thuốc quý nhé!