Tết Cơm mới hay Tết Hạ nguyên là một trong những ngày lễ quan trọng của người Việt. Cũng giống như nhiều ngày lễ lớn khác, vào ngày Tết Cơm mới, người dân thường chuẩn bị mâm cơm cúng dâng lên gia tiên cùng các vị thần. Văn khấn ngày Tết Cơm mới mùng 10 tháng 10 như thế nào là đúng chuẩn? Tìm hiểu chi tiết bài cúng qua bài viết dưới đây của Thăng Long Đạo Quán.

1. Tết cơm mới là ngày gì? Tại sao lại có ngày Tết cơm mới?

Tết Cơm mới thường được tổ chức vào ngày mùng 10 tháng 10 âm lịch. Tùy theo phong tục của từng địa phương mà Tết Cơm mới được tổ chức từ mùng 10 đến 15 tháng 10 âm lịch. Tết Cơm mới còn có nhiều tên gọi khác như Tết Hạ nguyên, Tết Trùng Thập.

Theo phong tục Việt Nam, người dân thường làm bánh nếp, nấu chè kho… để cúng gia tiên hoặc mang biếu những người thân. Đây là truyền thống tại nhiều địa phương để tưởng nhớ đến công của Tiên Nông đã mang đến một mùa bội thu. Đây cũng là thời gian để người dân nghỉ ngơi, ăn mừng thành quả vụ mùa đã qua. Ở nhiều địa phương, người dân có tục biếu gạo đầu mùa, hồng chín vào ngày này.

Tết Hạ nguyên hay Cơm mới còn được gọi là Tết của các thầy thuốc. Theo quan điểm này, các cây thuốc vào khoảng tháng 10 mới tụ được khí âm dương. Đồng thời, kết được sắc tứ thời (Xuân, Hạ, Thu, Đông) nên sẽ trở nên tươi tốt. Do đó, người dân cúng tạ ơn đã mang lại những sự tươi tốt cho dược liệu chữa bệnh. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến cho rằng quan điểm này được xuất phát từ Trung Quốc. Đến nay vẫn chưa có tài liệu minh chứng rõ ràng về nguồn gốc của quan điểm này.

Lại có quan điểm, những ngày Thiên Đình cử thần Tam Thanh xuống trần để giám sát mọi việc tốt xấu. Vì thế, người dân tiến hàng làm lễ để mong được ban phước lành, tránh tai họa. Vào ngày này, mọi người cũng thường mua quà và gạo nếp biếu ông bà, cha mẹ cùng các bậc bề trên để tỏ lòng hiếu thảo.

2. Văn khấn ngày Tết cơm mới mùng 10 tháng 10

Khi thực hiện lễ cúng Tết Cơm mới, gia chủ cần chú ý bài văn khấn ngày Tết Cơm mới mùng 10 tháng 10 âm lịch chính xác. Bài văn khấn chính xác theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam như sau:

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

–   Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.

–   Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.

–   Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.

–   Con kính lạy Cao Tằng Tổ khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá, Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại.

Tín chủ (chúng) con là…………………………………………

Ngụ tại:…………………………………………………………….

Hôm nay là ngày mồng Một (mồng Mười Rằm) tháng Mười là ngày Tết Cơm Mới, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, nấu cơm gạo mới, thắp nén tâm hương dâng lên trước án.

Trộm nghĩ rằng:

Cây cao bóng mát Quả tốt hương bay.

Công tài bồi xưa những ai gây Của quý hoá nay con cháu hưởng Ơn Trời Đất Phật Tiên, Chư vị Tôn thần.

Sau nhờ ơn Tổ tiên gây dựng, kể công tân khổ biết là bao Đến nay con cháu dồi dào, hưởng miếng trân cam.

Nay nhân mùa gặt hái Gánh nếp tẻ đầu mùa Nghĩ đến ơn xưa.

Cày bừa vun xới , Sửa nồi cơm mới Kính cẩn dâng lên.

Thường tiên nếm trước Mong nhờ Tổ phước.

Hòa cốc phong đăng Thóc lúa thêm tăng Hoa màu tươi mới Làm ăn tiến tới.

Con cháu được nhờ Lễ tuy đơn sơ.

Tỏ lòng thành kính.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long Mạch, Tài thần. Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ……………, cúi xin thương xót con cháu linh thiêng hiện về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

Nam mô a di Đà Phật!

3. Sắm lễ ngày Tết cơm mới mùng 10 tháng 10

Theo phong tục xưa, ngày Tết Cơm mới (Tết Hạ nguyên), mọi nhà đều sẽ chuẩn bị mâm cơm cúng để dâng gia tiên và các vị thần. Cụ thể về đồ lễ và mâm cỗ cúng như sau:

3.1. Lễ vật

Cũng như nhiều nghi lễ cúng khác, gia chủ cần chuẩn bị một số lễ vật như”

  • Đèn nến
  • Hương nhang
  • Chén nước, chén rượu

Xem thêm: Mùng 1 Tết có nên đổi trả

3.2. Mâm cỗ

Mâm cỗ trong ngày Tết Hạ nguyên có thể chuẩn bị tùy theo điều kiện của gia đình. Trong đó, một món không thể thiếu trong mâm cơm cúng ngày này là món từ gạo nếp. Ví dụ như xôi được thổi từ gạo nếp mới thu hoạch là một trong những món không thể thiếu.

Tết Cơm mới là ngày Tết lớn nhất của người M’Nông. Vào ngày này, người dân trang trí kho lúc bằng cây hoa được làm từ tre vót như mang nghĩa giữ cho lúa gạo đầy bồ. Đồng thời, người M’Nông thường ăn uống rồi cùng nhau nhảy múa, nổi Cồng Chiêng đến khuya.

Người Tày vào ngày Tết Cơm mới cũng có những nghi lễ đặc trưng. Vào ngày này, người Tày còn dâng xôi, bánh giày lên gia tiên và các vị thần để mời các vị thần thưởng thức gạo mới cùng sự biết ơn. Ngoài ra, nghi lễ quan trọng trong Tết cơm mới là nghi lễ Then, nghi lễ thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc Tày, từ phong tục đến nhạc cụ, múa và âm nhạc.

Mỗi dân tộc, vùng miền sẽ có những cách sắm lễ và nghi thức khác nhau, trên đây là ví dụ về lễ vật, mâm cỗ thường thấy của một số dân tộc.

Tết Cơm mới là một trong những ngày lễ quan trọng xuất phát từ thời xa xưa. Nó trở thành một trong những phong tục đẹp đẽ của dân tộc Việt. Qua bài viết này, hy vọng quý gia chủ có thể hiểu thêm về ngày Tết Cơm mới và cách khấn đúng chuẩn.

Tải ứng dụng Thăng Long Đạo Quán của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin chi tiết về các ngày lễ lớn của Việt Nam. Đồng thời, nhận ngay bản tin phong thủy hàng ngày từ ứng dụng.